نگهداری از سالمندان مبتلا به بیماری آلزایمر- بخش اول

امروزه، بیماری آلزایمر رایج‌ترین نوع زوال عقل است که در بین سالمندان دیده می‌شود. در ستینگ‌های بالینی و پزشکی، به بیماری آلزایمر، AD هم گفته می‌شود. بسیاری از سالمندان همچنان که سنشان افزایش پیدا می‌کند انواع مختلفی از دمانس (زوال عقل) را تجربه می‌کنند. دمانس یا زوال عقل به عنوان کاهش توانایی شناختی‌ای تعریف می‌شود که با میانگین سنی همخوانی ندارد و بسیار شدیدتر از دمانس مربوط به آن سن است.

با این که برخی انواع دمانس، مانند دمانس ناشی از آسیب مغزی، بسیار ناگهانی هستند و وضعیت ثابتی دارند، اما بیماری آلزایمر، نوع پیشرونده‌ی دمانس است، و معمولاً در جمعیت سالمندان بالای ۶۵ سال اتفاق می‌افتد. با این حال، اسنادی در مورد بیماری آلزایمر زودرس (شروع زودهنگام آلزایمر) در بیمارانی با سنین کم‌تر از ۶۵ سال وجود دارد. این فرم از بیماری بسیار نادر است.

در این میان با افزایش هر ساله آلزایمر در سالمندان و حتی گروه های سنی پایین تر، نگهداری از سالمندان مبتلا به آلزایمر و یا بیماران آلزایمر موضوع مورد توجهی است.

نشانه‌های آلزایمر

با این که نشانه‌های آلزایمر ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما نشانه‌های زیر در بین اکثر افراد مبتلا به آلزایمر مشترک است:

• مشکل در به‌ یادآوری وقایع اخیر
• پریشانی و سردرگمی
• سطح استرس بالا
• پرخاشگری
• نوسان خُلق
• مشکل در برقراری ارتباط
• کاهش حافظه‌ی بلندمدت
• کاهش تدریجی عملکرد جسمی

تشخیص آلزایمر

در ابتدا خیلی به بیماری آلزایمر توجهی نمی‌شد، زیرا نشانه‌های آن را اغلب به ویژگی‌های عمومی سالمندی نسبت می‌دادند. وقتی یک بیمار سالمند از جهت بیماری آلزایمر مورد بررسی قرار می‌گیرد، باید در مورد نشانه‌هایش دقت و بررسی کرد. توانایی‌های رفتاری و شناختی سالمند باید به وسیله‌ی یک سری آزمون‌ها ارزیابی شود و حتی شاید نیاز به یک اسکن مغزی هم باشد.

در افراد مسن با بیماری قطعی آلزایمر، بخش‌های اختصاصی مغز کوچک و جمع می‌شوند و این درحالی است که دیگر قسمت‌ها گسترش می‌یابد. قشر مخ و هیپوکامپ کوچک می‌شوند و همین منجر به بازداری توانایی استدلال در افراد مسن می‌شود. در همین حین، بطن‌ها و شکاف‌های درون مغز هم گسترده می‌شوند. همچنان که بیماری آلزایمر پیشرفت می‌کند، پلاک‌های آمیلوییدی هم در مغز بیمار سالمند به وجود می‌آیند.

پیشگیری و درمان

صنعت پزشکی هنوز نمی‌تواند علت دقیق یا میزان پیشرفت استاندارد بیماری آلزایمر را معین کند، و همین هم باعث می‌شود که پیشگیری از آلزایمر و درمان آن بینهایت مشکل باشد. اصولاً، درمان آلزایمر صرفاً مبتنی بر درمان نشانه‌هاست، چون آلزایمر درمان نمی‌شود. پس از شناسایی بیماری آلزایمر، ممکن است برای کاهش هیجان‌های مرتبط با اضطراب و افسردگی، داروهایی تجویز شوند. همچنان که بیماری پیشرفت می‌کند، نیاز به یک مراقب اختصاصی برای نگهداری از سالمند هم بیش‌تر می‌شود.

برخی پزشکان تجویزهایی می‌کنند که معتقدند پیشرفت آلزایمر را کند می‌کنند، اما این‌ها به وسیله‌ی همه‌ی افراد این حوزه پذیرفته نیست. بسیاری از داروهای تجویزی برای آلزایمر همچنان در فاز آزمایشی هستند. تنها در سال ۲۰۱۲ برای آزمودن داروهای مختلف جهت درمان آلزایمر، بیش از ۱۰۰۰ آزمایش بالینی مختلف انجام شده‌است.

بسیاری از متخصصان پزشکی اعتقاد دارند که یک سالمند سالم می‌تواند زوال ذهنی سالمندی را به وسیله‌ی فعالیت‌های خاصی به تأخیر بیندازد. این پزشکان خاطرنشان می‌کنند که تحریکات ذهنی بسیار مهم هستند. برای افراد مسن خیلی خوب است که در مورد کارهای جدید تلاش به خرج دهند یا سعی کنند مهارت جدیدی مثل نحوه‌ی ایمیل فرستادن را یاد بگیرند. مشخص شده است که ورزش و رژیم غذایی مناسب هم در به تأخیر انداختن زوال ذهن در سالمندان سالم بسیار موثر است.

با این که مشخص شده که این تاکتیک‌ها برای قابلیت‌های ذهنی سالمندانی که سلامت عمومی دارند بسیار سودبخش هستند، اما نمی‌توانند اثرات بیماری‌های مغزی را معکوس کنند. به هر حال، بیمارانی که قبلاً دچار یک بیماری دژنراتیو مغزی مانند آلزایمر شده‌اند، از نظر بالینی بهبود نمی‌یابند. با مطلب بعدی در بلاگ تندیس تندرستی همراه باشید.